شیوه نامه مدیریت خدمات روانشناختی و مشاوره ای در بحران ناشی از کرونا ویروس
مردم در بحرانها به شکلهای مختلف آسیب میبینند و به انواع مختلفی از خدمات و حمایتها نیاز دارند. در شرایط کنونی که شیوع کرونا ویروس به شکل بحران درآمده و زندگی عادی مردم را از هر لحاظ)اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و …( به شدت تحت تاثیر قرار داده است؛ ارائه خدمات روانشناختی و مشاورهای بیش از بیش با اهمیت و اساسی تلقی میشود.
اهمیت این موضوع زمانی دوچندان میگردد که کار بیوقفه تلاشگران کادر درمان در بیمارستانها و نقاهتگاهها و عدم امکان دیدار خانواده هایشان به دلیل ناقل بودن، عدم استراحت کافی، تحمل شرایط سخت پوشش
ناکامی در درمان برخی از بیماران و از دست رفتن آنها و …… همگی موجب مشکلات روحی، خستگی و فرسودگی روانی آنان شود.
همچنین، گستردگی آمار شیوع بیماری)در حال حاضر حدود44000 نفر( و مرگ و میر ناشی از آن)حدود 0044 نفر( موجب شده که بسیاری از خانوادهها به نوعی با عوارض ناشی از آن دست و پنجه نرم کنند و دچار مشکلات روانشناختی متعددی از قبیل افسردگی، اضطراب، وسواس و …. شوند. همه این موارد، اهمیت ارائه خدمات روانشناختی را به صورت اضطراری بیان میکنند.
ولی از آنجا که ارائه خدمات مشاورهای به صورت حضوری، ممکن است به شیوع بیماری و ایجاد مشکل دامن بزند، ضروری است تمهیداتی اندیشیده شود. ارائه خدمات مشاوره تلفنی در مراکز مشاوره حضوری یکی از این تمهیدات است.
سازمان بهزیستی کشور در نظر دارد، طرح مدیریت خدمات روانشناختی و مشاوره ای در بحران ناشی از کرونا ویروس را با همکاری مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی حضوری غیردولتی تحت نظارت سازمان بهزیستی و گروههای داوطلب دانشگاهی و غیردانشگاهی متخصص اجرا نماید. لذا این شیوه نامه جهت اجرای طرح مذکور تدوین میگردد.
هدف:
ارتقای سطح سلامت روان در کادر درمان کرونا ویروس و افراد درگیر با کووید 01 و خانواده های ایشان
ماده 1 : گروه هدف :
-پرسنل بهداشت و درمان شامل پزشک،پرستار ،بهیار و سایر افرادی که در بیمارستان ها و مراکز بهداشت و … در خط مقدم درمان هستند .
-افراد بستری :شامل افراد مبتلا به کرونا که در بیمارستان بستری شده اند .
-افراد قرنطینه خانگی :شامل بیماران مبتلا به کرونا که به تشخیص پزشک یا با توجه به غربالگری سلامت نیاز به بستری ندارند ولی در قرنطینه خانگی به سر می برند .
خانواده های متوفیان :شامل خانواده هایی می شود که یکی از اعضا آن در اثر ابتلا به بیماری کرونا فوت شده است.
-خانواده های افراد بستری :شامل خانواده هایی است که یکی از اعضای آنها دچار کرونا ویروس شده اند و در بیمارستان بستری یا در قرینطینه خانگی است
ماده 2 :نحوه ارجاع :
ارجاع از خط 0044 یا 0434 ، سامانه مشاوره در فضای مجازی و سامانه خود ارزیابی روان شناختی و سامانه تصمیم به یکی از مراکز مشاوره و خدمات روان شناختی تحت نظارت سازمان بهزیستی و یا گروههای داوطلب صورت می گیرد .
تبصره :در استان هایی که هیچ یک از مراکز مشاوره و خدمات روان شناختی تحت نظارت سازمان بهزیستی و یا گروههای برون سازمانی آمادگی خود را جهت ارایه خدمات مشاوره تلفنی اعلام ننموده اند ،تماس گیرندگان به مراکز استان های مجاور یا تهران ارجاع داده خواهند شد .
ماده 3: کد رهگیری تماس گیرنده :
کدی است که توسط مشاور مرکز مشاوره حضوری یا گروههای داوطلب به تماس گیرندگان ارایه می شود تا در صورت نیاز به تماس مجدد پرونده ایشان قابل بازیابی باشد .
ارایه این کد توسط تماس گیرنده جهت ادامه فرایند مشاوره مورد نیاز است .
ماده 4 : مدت زمان مشاوره :
: 0-0 .مدت زمان مشاوره در خط 0044
مدت زمان مشاوره در خط 0044 میانگین 05 دقیقه برای هر تماس گیرنده می باشد.
. مدت زمان مشاوره در مراکز مشاوره درون سازمانی یا برون سازمانی :
این مدت همانند مشاوره حضوری بوده و 05 دقیقه می باشد .
ماده 5 :فرم ثبت اطلاعات تماس گیرندگان :
این فرم در سایت به نشانی https://bit.ly /342OmLe قابل بازیابی است و هریک از مشاوران پاسخگو موظفند برای
هریک از تماس گیرندگان این فرم را تکمیل و ارسال نمایند .
ماده 6 : تعرفه :
تعرفه مراکزی که دارای کد ده رقمی هستند مطابق معمول و به روال قبلی می باشد .تعرفه خدمات مشاوره تلفنی در مراکز
مشاوره حضوری غیر دولتی 04 %کل تعرفه حضوری محاسبه شده و از تماس گیرندگان دریافت می گردد .
تبصره 0 : مراکز داوطلب هزینه ای بابت پاسخگویی دریافت نمی کنند .
تبصره 0: ضروری است هزینه تماس در ابتدای مکالمه در مرکز مشاوره و خدمات روانشناختی غیردولتی به تماس گیرنده
اطلاع رسانی گردد.
ماده 7: بانک اطلاعاتی :
بانک اطلاعاتی شامل شماره تماس مراکز مشاوره غیر دولتی سازمان بهزیستی یا شماره تماس گروههای داوطلب ارایه خدمات مشاوره تلفنی است .این اطلاعات در اختیار مشاوران سامانه مشاوره در فضای مجازی و خط 0044 قرار داده می شود تا ایشان آنها را در اختیار گروه هدف موضوع این شیوه نامه بگذارند .
ماده 8:اولویت ارجاع :
اولویت بندی ارجاع تماس گیرندگان به ترتیب ذیل خواهد بود :
مراکز دارای کد ده رقمی
.- ارجاع به مراکز تخصصی سازمان بهزیستی )با توجه به نوع مشکل تماس گیرنده (
.- در صورت عدم وجود مرکز تخصصی داوطب ارایه خدمات مشاوره تلفنی ،ارجاع به مراکز مشاوره عمومی تحت نظارت سازمان
های بهزیستی
– ارجاع به سایر گروه های داوطلب
تبصره : چنانچه افراد ذکر شده در بندهای 0 و 5 ماده 0همین شیوه نامه خانواده های فرد متوفی – خانواده های افراد بستری از دریافت شماره تماس مراکز امتناع ورزند می توان با کسب اجازه و هماهنگی خود ایشان ،شماره تماس آنها را جهت ادامه فرایند مشاوره در اختیار مراکز قرار داد و در این صورت مشاور موظف است موضوع را شخصا پیگیری نموده و با مشکل به صورت خانواده محور برخورد نماید .
ماده 9 : مراکز ارایه دهنده خدمات مشاوره تلفنی :
در این شیوه نامه منظور از مراکز ارایه دهنده خدمات مشاوره تلفنی ،مراکزی هستند که قبلا به سازمان بهزیستی اطلاع دادهد و اعلام آمادگی نموده اند .این مراکز یا جزو مراکز مشاوره تحت نظارت سازمان بهزیستی هستند یا به عنوان گروههای داوطلب به دفتر مشاوره و امور روان شناختی معرفی شده اند و با هماهنگی این دفتر به ارایه خدمات مشاوره تلفنی برای گروه هدف
این شیوه نامه می پردازند .
ماده 11 : نظارت :
نظارت بر حسن اجرای این شیوه نامه به عهده مدیر کل محترم استان ،معاون محترم پیشگیری ،کارشناس مسئول /کارشناس مشاوره استان می باشد . در سطح شهرستان، علاوه بر نظارتهای معمول ضروری است به مراکز یادآوری گردد که در ابتدای جلسه مشاوره تلفنی، شماره دفتر شکایات و بازرسی به تماس گیرنده اعلام گردد. تا در صورت بروز هرگونه مشکل، تماس گیرنده بتواند شکایت خود را با دفتر مزبور در استان مطرح نماید.
ماده 11 : سیستم ارجاع :
چنانچه تماس گیرنده به خدماتی نیاز داشته باشد که خارج از حیطه خدمات مرکز/ مشاور است، ضروری است از سیستم ارجاع استفاده شود. ارجاع می تواند به یکی از موارد زیر صورت گیرد.
– مشاور یا روان شناس دیگر
– روانپزشک
مراکز درمانی و بیمارستانی
– سایر موارد
ماده 12 : رعایت اخلاق حرفه ای:
کلیه مشاوران )اعم از مشاوران مراکز مشاوره و خدمات روان شناختی تحت نظارت سازمان بهزیستی ،مشاوران مراکز دانشگاهی و سایر گروههای داوطلب ضمن رعایت اخلاق حرفه ای ملزم به ثبت اطلاعات در سامانه بوده و مجاز به ضبط صدا و … نمی باشند .
ماده 13 : محورهای مشاوره تلفنی :
.0 کمک به کاهش تعارضات بین فردی و خانوادگی با منشاء شیوع کرونا
.0 آرام سازی و کاهش استرس و اضطراب با منشا کرونا
. کاهش مشکلات ارتباطی والد-کودک با منشاء شیوع کرونا
.0 سوگ ناشی از بحران شیوع کرونا
ماده 14 : مقررات عمومی
جهت ارجاع ، اختصاص و معرفی خط تلفن ثابت مرکز به منظور اعلام به تماس گیرندگان
تبصره: توزیع تماس ها بین مشاوران با نظارت مسئول فنی مراکز صورت میگیرد.
.0 ارائه گزارش ماهیانه
. تکمیل فرمهای ثبت سامانه آمار مشاور
.0 اخذ تعهد نامه توسط واحد حقوقی و حراست از گروههای داوطلب مبنی بر رعایت دستورالعملها، پروتکلها و بخشنامه های سازمان بهزیستی
. انجام مشاوره در غیرساعات اعلام شده به سازمان بهزیستی تخلف است .
. ارائه مشاوره به صورت تصویری تخلف محسوب می گردد .
.0 دریافت تعرفه خارج از تعرفه ابلاغی تخلف محسوب می گردد
دریافت هرگونه وجه خارج از شماره حساب مرکز تخلف محسوب می گردد .
.1 رعایت پروتکل مشاوره تلفنی و بخشنامه های سازمان برای کلیه مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی الزامی است.
ماده 15 : مدت زمان اجرای طرح :
اجرای طرح مدیریت خدمات روانشناختی و مشاوره ای در بحران ناشی از کرونا ویروس از زمان ابلاغ این شیوه نامه شروع شده و تا اطلاع ثانوی بر این منوال ادامه خواهد داشت. بدیهی است با توجه به شرایط و تغییرات احتمالی شیوه نامه نیز بازبینی خواهد شد.
